view .conllu
068 roždestvo xrtovo 605f
source
translation
1: мц͒а, декем͛вриа вь ·ке· 
2: ро́ждество̀ гд͒а бг҃а ҆и+ сп͒а нáшего ҆иисꙋ́са хр͒та 
3: Бл҃го_ро́дни ҆и+ досто̀_по́чете́ни ҆и+ хри́_сто̀люби́ви хр͒тиӑни брáтйи мо́й возлюбле́ни послꙋ́шайте за дне́ши дн҃ь 
4: да+ вѝ скáжемо дá+ разꙋме́те какво́+ се по́роди гд͒ь нáшь ис҃ь хр͒то́сь 
5: ре́че: гд͒ь ҆áр͛ха҃н͛гелꙋ гаврїйлꙋ 
6: ҆идѝ ҆áн͛г҃еле ре́_чѝ прекрáсномꙋ ҆и҆ѡˇсифꙋ да ҆иде ꙋ: грáдь назаре́ть з҆á дв҃и́цꙋ мáри́ю 
7: ҆ꙗ́ повеле́хь да+ ю ҆ꙋзме ҆о́нь 
8: ҆и+ хо́че да+ сѐ; наречѐ мари́а дв҃ица ҆иѡˇсифꙋ ҆ѡбрꙋ_чница 
9: тако̀ повелѐ бг҃ь 
10: ҆и+ проминáхꙋ неколи́ко днѝ 
11: ҆и+ ҆ѡтидѐ ҆и҆ѡсифь 
12: ҆и+ ви_де мари́ю деви́цꙋ 
13: ҆и+ до́йде+ мꙋ на+ пáмет като+ ю̀ гле́даше че+ ѐ ҆ѡще млáдо детѐ мари́ꙗ 
14: ҆á+ иѡˇсифь бе́ше бл҃го_разꙋмень ҆и+ прáведень ҆и+ бг҃ꙋ_боꙗ̀зли́вь 
15: та не+ щеꙗ̀ да+ ҆ѡбади ни́комꙋ че+ го+ ѐ прати́ль бг҃ь за деви́цꙋ мари́ю да+ ю̀ ҆ꙋзме за+ же_нꙋ се́бе 
16: но по́мислѝ да+ ю̀ на_пꙋ́щи 
17: ҆и+ ва ҆онаѧ но́щь товà ҆ѡнь по́мисли 
18: ҆и+ ҆ꙗ́ви́+ мꙋ+ се ҆áнг҃ель гд͒нь гаврїйль 
19: ҆и+ ре_че+ мꙋ 
20: ҆иѡˇосифе сн҃ꙋ дв҃и́довь ѿ нищо да+ сѐ не+ ꙋплáшишь 
21: нело̀ фанѝ мари́ю женꙋ̀ твою̀ за+ рꙋ́кꙋ 
22: ҆и+ ꙋпази́+ ю 
23: ҆и+ товà щото̀ ҆има мари́а ꙋ+ корь́мь сво́й това+ е заче́ла ѿ дх҃а ст҃аго 
24: ҆и+ ще да+ ро́ди си́на 
25: ҆á+ ти́+ мꙋ наречи́ ҆име ии҃сь 
26: защо̀ ҆онь+ хо_че да сп͒и сь́вь ро́дь чл҃ве́чески ѿ+ пре_греше́нїе 
27: ҆и+ когѝ стáнꙋ ҆иѡсифь он͛+ по_ми́сли 
28: ҆и+ сотво́ри каквото+ мꙋ ре́че ҆á_н͛г҃ель 
29: ҆и+ вь ҆о́но́ва вре́ме ҆излезе пове_ленїе ѿ цр҃а ҆áвгꙋстà да+ сѐ подпи́с-ва све́ки чл҃ве́кь по́дь цр҃евꙋ рꙋкꙋ+ ҆и да знáе цр҃ь ко́й кáквь+ е члвекь ҆и+ с_ве́ки да+ е запи́сань ꙋ+ цр҃ска кни́га 
30: ҆и защо̀ рáзбра цр҃ь че+ хоче да+ сѐ поро́_ди цр҃ь вели́кь ѿ дв҃и́цꙋ мари́ю 
31: та се бое́ше цр҃ь да+ мꙋ не+ преꙋзме цр҃ь,_ство+ 
32: то̀ затовà сáкаше да препи́ше сви́+ те чл҃ве́ци ꙋ+ него́ва кни́га ҆и+ да+ зна_е комꙋ̀ какво́+ е ҆имѐ 
33: до҆иде ре́дь ҆и до ҆иѡсифа да+ сѐ пи́ше ҆и+ ѡˇнь 
34: ҆и+ пи,_с҆а+ се 
35: ҆и҆ѡсифь бе́ше ѿ цр҃ь дави́довь родь 
36: ҆и+ коги́+ се написáхꙋ до́йде вре́ме да+ ро́ди дв҃и́ца мáри́а хр͒тà 
37: ҆и бг҃ь за_пратѝ ҆áнг҃ела 
38: та ре́че 
39: ҆иѡˇсифе ҆иди; ꙋзмѝ женꙋ̀ твою̀ мари́ю 
40: ҆и+ бе́жи ꙋ виѳле́емь 
41: ҆и+ ҆о́нь+ ю фáнꙋ за+ рꙋкꙋ 
42: ҆и+ по_бе́же дале́ко като̀ да+ го не+ нá҆идꙋть; 
43: ҆и+ ꙋле́зохꙋ ꙋ+ еднà пе́щера 
44: ҆и+ тáмо ро_ди пре́_чт͒аꙗ бц҃а гд͒а нáшего ҆ис҃са хр͒та 
45: ҆и+ като̀ чꙋеше ст҃аꙗ бдца так_ви́ва дꙋ́ми ѿ цр҃а ҆ѡнà+ се боеше за хр͒та си́на сво́его̀ 
46: ҆и+ ѡпо́ви+ го ꙋ+ пеле_ни 
47: ҆и+ положи́+ го ꙋ+ ꙗ́сли 
48: та+ го̀ скри 
49: за_що ꙋ+ ѡнáꙗ пе́щера бе́ше ме́сто ши́_ро́ко 
50: тá+ дохо́дехꙋ пꙋ́тници 
51: та+ бе́хꙋ; напрáвени ҆ꙗ́сли 
52: та+ сѝ приве́звахꙋ; ко́ни ҆или воло́ве ҆илѝ мьски ҆или било̀ що 
53: та тамо скрѝ ст҃а_҆ꙗ́ бдца хр͒тà ꙋ+ ҆ꙗ́сли+ те пре́дь воло́ве 
54: ҆и пасти́рїе ҆имáше тáмо бли́зо при́ ҆о́нáꙗ пе́щера 
55: ҆и+ сви́рехꙋ на+ своѐ стáдо 
56: ҆и+ еди́нь пасти́рь ѿ+ ни́хь видѐ светло́сь вели́кꙋ вь пе́щерꙋ 
57: ҆и+ ꙋплаши́+ се 
58: до́йде ҆á_н҃ггель гд͒нь при+ ни́хь 
59: ҆и+ ре́че ймь 
60: не+ бо́й_те+ се 
61: дꙋ́мамь вáмь 
62: тꙋ́ка хо́че рáдось голе́ма дá бꙋ́де 
63: иде́те ꙋ+ пеще́рꙋ 
64: ҆и+ нáй щете тáмо ст҃ꙋю бдцꙋ 
65: ҆и+ виде́+ щете кá_кво пови́ва хр͒та млднца своего ꙋ+ пеле_ни 
66: ҆и+ да чꙋ́ете тамо какво пеють ҆áнь_г҃ели 
67: слáва ва ви́шнихь бг҃ꙋ 
68: ҆и+ на+ землѝ ми́рь 
69: ва чл҃веце́хь бл҃го_воле́нїе 
70: ҆и+ пасти́_ре+ те като чꙋ́хꙋ то́ꙗ глáсь ҆ѡтидо́хꙋ тамо ꙋ+ пе́щерꙋ, 
71: ҆и+ нӑидо́хꙋ какво ймь сказà ҆áн҃ггель 
72: ҆И+ ва дни ҆ирода цр҃а до́йдохꙋ дрꙋ́ги, трѝ цр҃ове при+ не́го хи_тьр͛ци ѿ ҆истокь 
73: до́йдохꙋ ꙋ+ їерꙋсали́мь 
74: ҆и+ питáхꙋ 
75: гдѐ хоче да+ сѐ [роди] цр҃ь їюде́йскӥ 
76: защо̀ видох͛ме зве́здà на+ йстокь 
77: ҆и+ са;_каме дá+ йдеме при+ не́го да+ мꙋ+ се покло_нимо 
78: като̀ чꙋ цр҃ь ҆иродь тáꙗ дꙋма ꙋ_плаши́+ се 
79: ҆и+ призова наче́лни чл҃ве́ци влá_ди́ци ҆и+ кни́жници ҆и+ попове 
80: ҆и+ пита+ ги где пи́ше писáнїе да+ се ро́ди хр͒то́сь цр҃ь: 
81: ҆и+ ҆ѡни́+ мꙋ ре́коше 
82: проро́кь михе́ꙗ ре́че 
83: вь виѳле́емь хо́че да+ сѐ ро́ди хр͒тось 
84: тоги́ва цр҃ь ҆иродь потáйно призова; ҆ѡнїѧ три́ цр҃ıе хитьр͛ци 
85: ҆и+ рече имь 
86: ҆идете 
87: ҆и+ пи́тайте где́+ се+ е роди́ль хр͒то́сь и+ ни́ꙗ+ да+ ҆иде́мо при не́го да+ мꙋ+ се покло́нимо 
88: ҆и+ коги́+ го найдете ҆д́о́йде́те 
89: та+ ми каже́_те дá+ йдемь ҆и+ ꙗ да+ мꙋ+ се покло́нимь 
90: то_ва продꙋмà погáни ҆иродь 
91: ҆ѡнь не+ ще́ше да+ мꙋ+ се покло́ни 
92: но ми́слеше да пꙋщи ѕлѝ зломи́сльници да ꙋби́ють хр͒та; 
93: че+ сѐ бое́ше да+ мꙋ не+ преꙋзме цр͒тво+ то ҆ѡнь да цр҃ꙋва 
94: тоги́ва ҆ѡни́ꙗ три цá_рове хи́три ҆изле́зохꙋ ѿ їер͒ли́мь 
95: ҆и+ ҆ѡ_тидо́хꙋ гдето̀ стáнꙋ ѕвездá+ та ꙋ+ виѳле_емь нáдь ҆ѿро́че+ то ꙋ+ пе́щерꙋ+ тꙋ 
96: ҆и нáй;_дохꙋ где́+ се+ е роди́ль хр͒то́сь 
97: тогива ҆ѡ_нїѧ цр҃ове ҆ѡтвори́хꙋ ков͛чези 
98: та+ извадї_хꙋ дáрове щото̀ но́сехꙋ да покло́нꙋть хр͒тꙋ тиꙗ́ три цр҃ове 
99: ҆еди́нь цр҃ь по_клони ст҃е́и бдци злáто 
100: ҆á+ дрꙋги покло_ни ливáнь 
101: ҆á+ трети ҆измир͛нꙋ 
102: ҆áн҃гель; гд͒нь ре́че на цр҃ове+ те 
103: да+ не ҆идете прї цр҃а ҆ирода 
104: нь+ си ҆иде́те по сво́и пꙋ́ть 
105: ҆и+ ҆ѡни+ се поврьнáхꙋ по дрꙋ́ги пꙋть 
106: ҆и+ ѡ_тидо́хꙋ+ си ва свою дрьжáвꙋ 
107: ҆и прослáви_хꙋ ҆име хр͒тово по свꙋ зе́млю 
108: тоги́ва ѡн҆иꙗ хи́три цр҃ие ѿ где разꙋме́хꙋ че хоче да+ сѐ ро́ди хр͒то́сь 
109: никáкво не+ й_маше посо́ка 
110: но пáки сам+ си́ бг҃ь по_казà 
111: иавѝ звездꙋ светливꙋ щото+ ю̀; ниꙗ зовемо дени́ца 
112: ҆ѡна просветѐ 
113: ҆и+ ҆ѡнїѧ хи́тьрцѝ се сети́хꙋ че+ хо́че да се роди цр҃ь надѝ с͛вь ст҃ь 
114: защо: не ст҃и таѧ звезда с҆ьга ꙋ+ наши+ те днѝ зло_ч҆ести като през͛ь ҆ѡнїѧ години ко_ги бе́ше берике́ть на+ зе́млю 
115: нело+ е ҆и ҆ѡна по_мрькнꙋла ѿ наше зло безꙋмїе 
116: ѡͯ зло ҆и+ теш͛ко ҆и+ гор͛ко намь ҆ѡка҆ꙗ́_ни 
117: ҆и+ по ҆ѡнаꙗ звездà пойдохꙋ ҆ѡни́҆ꙗ́ хи́три невер͛ници 
118: ҆и+ нáйдохꙋ хр͒та ꙋ+ пе_щерꙋ 
119: защо̀ ҆имь ҆áн͛г҃ель бж҃їи показà две го́динь по+ напре́дь 
120: ҆и+ ҆ꙗ́ви+ им͛+ се ҆áнг҃ель пре́дь ҆о́ч҃и като̀ звезда, 
121: по́сле+ се ди́гнꙋ цр҃ь ҆иродь сáсь мло́го во́йскꙋ 
122: ҆и+ ѡтиде ꙋ+ грáдь ви́ѳле́ем ҆и+ ꙋ+ галилеꙗ ҆и+ ꙋ+ назаре́ть+ да трáжи хр͒та да+ го̀ погꙋ́би да+ не преꙋзме негово цр͒тво да цр҃ꙋва хр͒то́сь нáди цр҃а ҆ирода 
123: тражѝ 
124: ҆и+ питà за хр͒тан҆и 
125: какво не+ можѐ да+ го̀ найде нело+ мꙋ до_не́се врáгь зло̀ на+ пáметь 
126: та ҆ись:._кла че́тири нá+ десеть хи́лꙗди мал͛ки ◄ децà по ѿ две го́динь дано́+ би нашль ҆и хр͒та да+ го погꙋ́би 
127: ҆и+ не+ можѐ да+ го нá_҆иде да+ го погꙋ́би 
128: когѝ до́йде вре́ме ѡн сам͛+ се предáде на ҆еврее ꙋ+ рꙋке(и) да+ го мꙋ_чꙋть зарадѝ родь хр͒тиан͛ски да+ ни ҆избá_ви ѿ ве́чное мꙋче́нїе 
129: то́мꙋ+ же хр͒тꙋ+ б҃ꙋ нáшемꙋ слáва ҆и+ чт͒ь ҆и+ поклоненїе ҆о́ц҃ꙋ: ҆и+ си́нꙋ ҆и+ ст҃о́мꙋ дх҃ꙋ нинѣ ҆и+ при́сно ҆и+ во+ век