view .conllu


vuk Vuković 1536 - Petka
source

1: žitije i žiznъ prěpodobnije mtre naše Petki
2: vъ njemъže i kako prěnesena byst vъ gradъ trъnovъ
3: sъpisano evfimiemъ patriarxomъ trъnovъskimъ
4: světlěišia slnca prěpodobnije pametъ petki ašte po drobnou toje sъpověmi žitie dějania že i xoždenia jaže radi xvi ljubve podъjetъ
5: nъ kto oubo toje po česti izrečetъ dějania že i čjudesa
6: kto blgodějania i zastoupljenia i prědstatelъstva jaže vъ epivatox jaže vъ trakii trъnově že i misii i dalmatii
7: ne tъčiju že nъ i po vъseljenněi toje obrěšteši obnosimo ime
8: mnoga oubo i dlъga boudetъ o prěpodobněi sei pověstъ
9: i našъ oumъ kъ sei po lěpotě ne dovlejetъ sъpovědati
10: sia oubo staa prěpodobnaa petka otčъstvo imějaše epivati roditelje že blgočstivii xodeštiix vъ vsěx bžiixъ zapovědexъ ne ouklonno milostinjami i blgotvorenii vъsou svoju oukrašajušte žiznъ
11: vъspitaše že siju dobruju čistouju goloubicu xvou vъ podobnixъ nravoxъ
12: i zakonou bžiju dobrě tou nakazavše vъ nbsnije prěidoše obitěli Naslědnicou domou ostavlъše petkou sъ bratomъ evѳimiemъ iže i poslěžde epskpъ maditou bistъ
13: i mnoga i prěslavnaa sъtvori tamo čjudesa
14: i po sъmrъti slavnije ego i divnie mošti istočnika mira istěkaxu izlišъnъ
15: emouže čjudesi i do seli mnozii svědětelije prěbivajutъ skazoujušte divnaa jego čjudesa i dějania
16: prěpodobnaa oubo jako roditelje kъ bvi dobrě otsla apslъskomou ousrъdno vъzrevnova žitiju postomъ i bděniemъ iznouraje tělo zlostradanii že i na zemli lěganii
17: ot soudou že i bžstъvnimъ raždegši se želaniemъ ne sъtrъpě na mnozě sebe tomiti
18: nъ vъsěxъ koupno ostavlъši běgou se jetъ
19: i poustinju dostigši tamo ne veštestvnoje i agglъskoje prěbivaše žitie ničimže mъnjeje bgovidca ilie podražavaje žitelъstvo ili istiněišeje rešti krstitelja podražavajuštii žitiemъ postomъ i bděniemъ sebě oudroučevajuštii poustinnoje že bilie pričeštaje se i se skaredě že i xoudě stoudeniju že i znojemъ istavajema i kъ jedinomou tъčiju vъzirajuštii spsti moguštomou ot malodšia i boure směrenije srdcemъ
20: nъ niže to samoje bilie niže vodu do sitosti prijemljaše nъ malo i xoudě i se źělo kъ večerou
21: Kto bo toje iže togda sъpověstъ slъznii istočnikъ stenania že čestaa i neprěstanna
22: kto izrečetъ nizoulěgania že
23: i tomljenia vъsegdašnjaa kto skažetъ?
24: Ne bo běše tamo inogo kogo sъmatrati ta moguštago tъčiju iže vsa nazirajušteje oko
25: ne bě toi tamo popečenie o souprugoxъ volovъ niže o zlatoouzdnixъ konjexъ ni o odeždaxъ i posteljaxъ ne o domox i rabinjaxъ nъ o dševnomъ očištenii o otvětě bouduštago souda o srětenii ženixově tebe ženiše moi ištou gljuštii i ono ježe vъ pěniixъ vinou vъ oumě noseštii gljušteje vъzvěstite mi egože vъzljubi dša moja
26: o semъ često bolěznoujaše kako oukrasitъ světilnikъ kako masla isplъnitъ kako sladkago ženixova ouslišitъ glasa kako dvamъ sъlikъstvujetъ moudrimъ kako ženixova nasladit se zrěnia krasoti slavi světlosti sъprěbivania blženstva
27: o semъ tъčiju toje srdce bolěznъno běše
28: o semъ toje oči slъzami pomračajemii běxou vinu kogda priidu gljuštii i javlju se licou bžiju
29: vъ sixъ i siceviix toi oupražnjajušti se i pekouštii se nikakože prěsta loukavi tou iskoušajuštii mъčtanmi že i prividěnmi množiceju že i vъ različnije zvěri sebe prětvarajuštii eže kako bi toi sponou ottečenia sъtvorilъ
30: nъ dobraa petka višnjago položi priběžište sebě slъznii ot očiju neprěstanno izvodeštii istočnikъ
31: sice oubo toi vъ ženъskomъ jestvě moužъskii stežavšii razoumъ vъse vražie jakože někotorouju paoučinu razaraaše kъzni
32: i jakože dvdъ na kъždo dnъ mislъnago nizlagaaše goliaѳa
33: i bě viděti iže vъ zlobě velmi xvaleštago se zmia xoudě nizlagaema i popiraema ot moudrie seje dvi jakože xoudu někotorouju pticu
34: i sice oubo podvigši se na jestvo i sice svoju oukrasi dšu
35: jakože i na toi isplъniti se slovo ono prročъskoe
36: vъždelějetъ crъ dobrotě tvojei
37: i tako oubo dějaniemъ vъ viděnii obrěte vъsxodъ
38: i slovomъ i dělomъ žitie oukrašъšii prěbistъ lěta dovolna vъ poustini
39: vъ jedinu že ot noštei na mltvou sebe obično vъdavši i roucě na nbo oumiljenně vъzdějavšii zritъ někotoroje bžstъvnoe viděnie junošu někoego světla kъ njei prišъdša i sice gljuša
40: poustinju ostavlъši kъ otčъstvou vъzvrati se
41: tamo bo tebě tělo podobaetъ zemli ostaviti dxъ že vъ ne veštъstъvnaa prěvesti seljenia
42: silou oubo viděnia rasmotrivъ i bžstvno to biti razouměvъ radoujaše se oubo o tělesnomъ raspreženi
43: pečalujaše že o ostavljeni pustinje
44: ničtože bo ino tako dšu očištaetъ i vъ prъvoobraznoje privoditъ jakože poustinja i bezmlъvie
45: obače oubo i ne xotešti pustinju ostavlъ vъ mirъ vъzvrati se
46: i kъ crstvoujuštomou prišъdši gradou vъ bžia slova prěkrasnii priide xramъ
47: čto ne dějušti i tvoreštii kolěnomъ čestaa tvoreštii poklonjenia slъznije točeštii istočniki ot srdca čestaa ispouštajuštii stenania i poustinnoe pominajušti prěbivanie ljutoju sъnědaemaa běše pečaliju
48: i po semъ jakože ljubodělna pčela vъse prolětnie cvěti sice iže tamo vъsa staa ljubotroudně obišъdъ města kъ prěsvětlomu xvi mtere priide xramou iže i vlaxerna imenoujet se daže do dnsъ
49: i tamo kъ toje čъstněi pripadši ikoně toplije ne štedno islivaše slъzi tebě gljušti vldčce mirou vъsъ moi vъzložix životъ
50: na te vъsou moju vъzlagaju nadeždu dvice
51: ne otrini oubogoju mene
52: ne vъzgnoušai se svoju rabu iže ot junosti tvoemu edinorodnomu poslědovavšouju snu
53: věsi nemoštъ ženskago jestva dvo
54: věsi dše mojee ozlobljenie
55: ne imamъ inije nadežde
56: ne imamъ inogo pokrova
57: ti nastavnica
58: ti zastupnica
59: ti vъseje žizni mojee xranitelnica
60: donъděže vъ poustini xoždaaxъ tebe posobnicu imějaxъ
61: nnja že jako kъ mirou vъzvratix se kotorouju drougou pomoštъ razvě tebe trěbuju
62: nnja oubo vldčce prědstani mi oubozěi
63: i boudi mi supoutnica nastavnica okrъmitelnica daže do konca žizni mojee
64: inouju bo nadeždou kromě tebě ne imamъ
65: sice oubo vъsedšъně pomolši se i vъsou nadeždou na bgomtere vъzvrъgšii kъ svojemu oustrъmi se otčъstvou
66: došъdši že epivati prěbistъ tamo vrěme ne malo troudi kъ troudomъ i bolězni kъ bolěznemъ prilagae postomъ i bděniemъ sebe oukrašaje i edina kъ jedinomu vinou besědoujuštii
67: vrěmeni že ne malu mimošъdšou svoje otxoždenie ježe ot soudou razoumě
68: abie že na mltvu sebe obrati
69: i slъzami zemlъnoe oblivaše lice člkoljubče vldko gljuštii da me ne prězriši svoju ouboguju rabou iže radi tvoego prěstgo imene vъsa ostavlъšuju i tebě poslědovavšuju
70: i nnja vъse štedre gi poveli agglu mirnou prijeti mirno ouboguju mi dšou
71: i da ne vъzbranъn mi boudetъ vъsxodъ ot ne čistixъ i skvrъnnixъ i loukaviixъ běsovъ
72: nъ spodobi me sъ drъznoveniemъ prědstati tvojemou strašnomu prěstolou
73: jako blsvenъ jesi vъ věki věkom
74: aminъ
75: i tako blžennouju svoju dšu vъ roucě prědastъ bžii
76: Tělo že jee položeno bistъ vъ grobě ot někotoriix xristoljubcъ
77: ne bo obъjavi sebe komu kto i ot koudu bě
78: nъ bě ne poznavaema do dne isxoda jee ježe kъ gou
79: sicevii podvizi prěpodobnije petki
80: sicevi borbi dxovnije mtere jaže vъ malo vrěme na zemli podvigši se i zlostradavšii velikou na nbsěxъ vъsprijetъ slavou
81: nъ ni tako prězrě bъ svoju rabou na mnozě bezъpametnou ležati niže tljeju rastlěti se neporočnomou onomu tělesi
82: nъ i o semъ čjudo pokaza divno
83: stlъpniku oubo togda blizъ něgde tou na stlъpě bezъmlъstvoujuštu i sebě i bvi vъnimajuštou slouči se korabnikou někojemu nedougomъ ljutimъ bolěvšou skončati se i tou něgde povrъženu biti
84: Načet že smradъ isxoditi bezměrnъ jako ne vъzmošti nikomuže minouti iže blizъ tou približajuštiim se poutemъ ne tъčiju že nъ i stlъpnikou ot eže ne mošti ne sъtrъpimago smrada onogo trъpěti ponouždaenou bivšou ot stlъpa sъniti jakože i někimъ povelěti rovъ iskopati glъbokъ i smrъdeštii onъ tamo vъvrgnuti troupъ
85: oni že sъ ousrъdnjemъ povelěnnoje prijemše ouspěvaaxu vъ dělě
86: vъ sixъ oubo těmъ oupražnjajuštim se i rovъ ouglъbljavajuštimъ obrětoše tělo vъ zemli ležoušte tlju že nikakože podjemše
87: oužasni že bivše i čjudese koupno isplъnše se ne doouměvaxu se o sъlučъšiim se
88: obače jako ne iskousni i ne věžde soušte sъloučъšeje se jakože někouju malu i ničesože souštou veštъ prězrěvše blizu něgde tou troupъ onъ zlosmradnii zarinouše
89: po domox že jako razъšъdše sę vsi javě sъtvoriše vsěmъ sъlučъšeje se
90: georgii že někto ot nixъ moužъ blgogověinъ i xristoljubivъ vъ domou svojemъ sii vъ večernije časi jakože običai jemu bě mltvou tvoriti na mltvu sebe vъdastъ
91: i priležnije kъ bu molbi tvoraše o vъsěmъ svojemъ domou
92: Kъ outrъnii že sъnomъ obъjetъ bivъ mněše se crcu někouju na prěsvětlěmъ sědeštou prěstolě zrěti i množъstvo mnogo světlixъ voinъ okrstъ toje stoeštiix
93: ix že xristoljubivii onъ viděvъ straxomъ abie obъjetъ bivъ na zemlju sebe povrъže ne mogi světlostъ i krasotou oněxъ sъ drъznoveniemъ zrěti
94: jedin že ot světlixъ oněxъ jemъ ego za rouku vъzdviže georgie glje vъskuju tako prězrěste tělo prěpodobnije petki
95: nъ vъ skore to izъmše vъ světlěi to položite racě
96: vъždelě bo crъ dobrotě jee
97: i vъsxotě tou proslaviti na zemli
98: Togda gla emu i světla ona
99: vъ skorě izъmše mošti moje vъ naročitě položite městě
100: ne mogu bo na mnozě zlosmradie tělese onogo trъpěti
101: ibo i azъ člkъ jesъmъ iz mternixъ ložesnъ prošъdъ
102: otčъstvo že moje se epivate zovomoje iděže vi nnja žitelъstvoujete
103: vъ nošti že toi i někaa ot blgogověinixъ ženъ evfimia toi prozvanie podobno tomoužde viděniju viděnie vidě
104: i oboi na outria vъsěmъ po drobnou viděnnaa skazaše
105: da jako sia oni slišaše vъsi outekomъ oustrъmiše se
106: i to sъ mnozěmъ ousrъdiemъ izъmše jakože někojemou skrovištu ne običnou i mnogo cěnnou čjuždaaxu se
107: vъzъmše že to sъ svěštami i kadili aromati že i blgovonii sъ radostiju položiše vъ crkvi stixъ i vъsexvalnix apslъ
108: vъ njei že leže mnogaa i čjudnaa znamenia tvoraše
109: i ne tъčiju vъ straně onoi nъ i po vъsěxъ okrstniix stranaxъ toje čjudesa i znamenia vъsěmъ vědomaa běxou
110: vъsi bo iže okrъstъ nedoužnii i běsnoujuštei se sъ věroju prixodeštei iscěljennja poloučaaxou
111: izide že toje slouxъ po vъsei okrъstněi strani onoje
112: vrěmeni že mimotekšou ne malu i grъčъskago crstvia skiptru iznemogšou popoušteniemъ bžijemъ rimljane to oudrъžaše ix i palicou želěznu bžstъvnoje imenova pisanie
113: crstvujuštii oubo jakože oudrъžaše gradъ vъse stije sъsoudi bestoudně vъzъmše i ješte že i čstnije stixъ mošti crkovnouju že vъsu outvarъ i crskaa vъsa iměnia i vъsou prosto rešti grada krasotou vъsa vъ rimъ otpoustiše že i otslaše
114: sia vъsa blgočъstiviix zreštee sъborъ sětovania i pečali těxъ pokrivaaše oblakъ
115: i ničtože ot nixъ ino slišaše se razvě
116: Vъskrsni
117: vъskouju spiši gi
118: vъskouju zabivaješi ništetou našou i pečalъ našou
119: i pročeje
120: vъ sixъ oubo i sicevixъ blgočъstiviix sětovania odrъžaše oblakъ
121: vъ to že vrěme blgočъstie světlě i javljenně krěpcě oudrъžavšou blgočъstivomou cru blъgarskomou ioannou asěnju snu starago cra asěnja i nikakože těxъ lajanii oužasъšu se nъ i pače vrěme blgopoloučno obrětъ na ne čъstivixъ odrъžanie xraborně vъskoči
122: i vъse makjedonskoje obъjemšou odrъžanie i ješte že i sěrъ tako i sъ vъseju aѳonъskoju pače že istiněje rešti stoju goroju kъ sim že i slavnii solounъ sъ vъseju ѳettalieju takožde i trivali takožde i dalmatiju jaže i arvanitъskaa gljet se drъžava daže i do drača
123: vъ nix že i mitropoliti i episkopi světlě i blgočъstivě postavi jakože světlii ego xrisovuli vъ slavněi lavrě stije gori i protatě otkrъvenomъ svědětelstvoujutъ licemъ
124: i ne tъčiju siimi dovolъnъ bist
125: nъ i daže do crstvujuštago grada krěpko i moužъstvně vъsa pokori že i pooblada
126: i samii tъ crstvujuštii gradъ povoevav že i pokori i iže tamo drъžešteje frugi pod daniju oustroi
127: sice oubo tomou vъsa odrъžeštou i pokarajuštou prispě i do njego slava prěpodobnije petki
128: juže vъ slastъ źělo prījemъ raždeže se srdcemъ
129: i jakože elenъ palimъ na istočniki vodnije sice někako běše tomou želatelno ježe nasladiti se sštennixъ moštei prěpodobnije čъstnije raki ne tlěnnago skrovišta
130: vъsoudu bo čjudesi prosia
131: vъsoudu louče rasprostrětъ blgodětnije
132: vъse ozari zemlъnije konce
133: blgopoloučno že obrětъ vrěme blgočъstivii tъ crъ
134: oumisli sъvětъ blgъ že i bgoougodъnъ polъznъ i dostoxvalъnъ
135: i abie posla kъ iže tamo souštimъ vъ cъrigradě frougomъ ne srebra ili zlata vъziskouje niže biserъ ni kamenii čъstnix nъ vъsexvalnouju prěpodbnije raku
136: čto bo i xotěše tomou ino ljubъzněiše biti pače prěpodobnije těla
137: se bo bě tomou vъ oumě pooučatelno vinou
138: jako ašte i do polou moego potrěboujutъ crstvia vъsa gotovъ jesъmъ otdati
139: ašte iměnia ašte zlato ašte srebro ašte biseri ašte kamenie čъstno vъsa ousrъdstvouju dati vъsa lišiti se da želaemoje mně poloučju skrovište
140: jako oubo sia slišavše frouzi abie gotovi kъ prošeniju biše
141: i sъ vsacěmъ ousrъdījem že i spěxomъ jakože i vъ vъsěmъ sice i vъ semъ togo posloušaše
142: i želatelnoje tomou poloučiti povelěše
143: i inaaže pročaa iže kъ sъměreniju poslaše oběštavajušte se i izvěstvoujušte i svoje dše otdati ašte moštno bi
144: sia že jako slišavъ samodrъžъcъ mněše sebě po nbsi lětati
145: i ot zělnije ne imějaše kamo děnouti se radosti
146: i tou abie posla vъseosštennago marka mitropolita soušta velikago preslava sъ mnogoju čъstiju vъ ježe prinesti tělo prěpodobnije ot epivatъ vъ slavnii gradъ trъnovъ
147: on že sъ tъštaniemъ tamo šъdъ vъsa jaže kъ čъsti oustroi
148: i vъzъmъ sъ čъstiju sštennije mošti sъ tъštaniemъ vъ svoja greděše xvalou vъzъsilaje bgou i prěpodobněi
149: i jako oubo prěděli prěide froužъskije i vъ svoju pride stranu vъsi okrъstnii sъtěkaaxou se sъ svěštami i kadili i miri blgovonnimi provaždajušte raku prěpodobnije kъ slavnomou i crstvujuštomou gradou trъnovu
150: i jakože se ouvědě blgočъstivii crъ ioannъ asěnъ izide iz grada sъ mtriju svoeju crceju elenoju i sъ svoeju crceju annoju i sъ vsěmi velmouži svoimi
151: sъ nimiže i vъsečъstni patriarxъ kirъ vasilie sъ vъsěmъ pričъtomъ crkovniimъ
152: sъ nimiže i množъstvo mnogo besčislъnago naroda
153: crъ že i vъsi souštii sъ nimъ pěši idoše ot grada na četiri pъprišta sъ mnogoju čъstiju vъ srětenie prěpodobněi juže i svoima čъstně obъjemše roukama dšeju že i vъsěmъ srdcemъ ljubъzno lobizaaxou
154: I prinesъše položiše vъ crkvi crъscěi iděže i do nnjašnjago ležitъ dne različnaa iscěljenia podavajuštii i sъ věroju i ljuboviju kъ toe slavněi pritěkajuštimъ racě
155: Blgodětiju i člkoljubijemъ ga bga i spsa našego ii xa
156: emouže slava i drъžava sъ beznačelnimъ ocemъ i prěstimъ i blgiimъ i životvoreštiimъ dxomъ i nnja i prisno i vъ věki věkomъ
157: aminъ